نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مشاوره، گروه روان‌شناسی دانشگاه آزاد واحد کرمان. کرمان. ایران

2 کارشناسی علوم تربیتی، گروه علوم تربیتی دانشگاه امام صادق (ع). تهران. ایران

3 استادیار بخش علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران (نویسنده مسئول).

10.22034/rjnsq.2023.395765.1490

چکیده

تحقیق حاضر با عنوان «تبیین نوع رابطه هویت ملی و ابعاد آن با ابعاد شخصیت نئو در بین زنان معلم شهر کرمان» در بین زنان متأهل معلم شهر کرمان با جامعه آماری 5000 نفر صورت گرفته است. هدف از این پژوهش تبیین بعد هویت ملی بر ابعاد شخصیت است. حجم نمونه براساس روش خوشه‌ای و بر طبق جدول مورگان 274 نفر برآورد گردید. یافته‌ها نشان می‌دهد هویت ملی با ابعاد شخصیت دارای رابطه معناداری هستند. برای سنجش رابطه از آزمون پیرسون استفاده شده و برای بررسی فرضیه اصلی با عنوان بررسی رابطه هویت ملی با ابعاد شخصیت از معادلات ساختاری استفاده شده است. برازش مدل در حد قابل‌قبول بوده است. نتایج نشان می‌دهد هویت ملی با توجه به ابعاد ارائه‌شده هالت و کیلر (اقتصادی، میراث، اعتقاد، فرهنگی، مذهبی) توان تبیین 63 درصد از ابعاد شخصیت را دارد. بر طبق یافته‌ها متغیر مکنون هویت ملی دارای 79 درصد تأثیر بر روی متغیر مکنون ابعاد شخصیت است. در مدل اندازه‌گیری نیز تمام ابعاد دارای رابطه معنادار قوی با جهت مثبت هستند.

کلیدواژه‌ها

  • اصل فتاحی، بهرام؛ نجارپور استادی، سعید (1393). «بررسی رابطه ابعاد شخصیت و سبک‌های هویت با میزان استفاده از اینترنت و مقایسه آن در بین دانشجویان دختر و پسر». مجله مطالعات روان‌شناسی تربیتی. 11 (19).
  • اکبری، حسین؛ و عزیزی، جلیل (1386). «هویت ملی و عوامل مؤثر بر آن در میان دانش‌آموزان دوره متوسطه». رفاه اجتماعی، 7 (27): 298-277.
  • ‫ امیری، سهراب؛ ایزدی طامه، احمد (۱۳۹۷). «میزان پایبندی دانشجویان به هویت ملی، اجتماعی، فرهنگی و اثرپذیری از جنگ نرم». ابن‌سینا، 3: 72-68.
  • امینی، راضیه؛ محمدپناه اردکان، عذرا؛ چوب‌فروش‌زاده، آزاده (۱۳۹۹). «نقش واسطه‌ای میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی‌بر تلفن همراه در رابطه عامل‌های شخصیت با هویت فرهنگی». روان‌شناسی فرهنگی، 4 (1).
  • ‫بهرامی، احسان‌هادی؛ پورنقاش تهرانی، سید سعید (۱۳۸۸). «رابطه ابعاد شخصیت و جهت‌گیری مذهبی». پژوهش‌های نوین روان‌شناختی (روان‌شناسی دانشگاه تبریز). 4(13).
  • پروین، لارنس؛ جان، الیور؛ جوادی، محمدجعفر (1401). شخصیت: نظریه و پژوهش، ترجمه پروین کدیور. تهران: نشر آییژ.
  • جمالی فیروزآبادی، محمود؛ اخلاقی، آزیتا (1391). «رابطه هویت دینی معلمان با هویت دینی دانش‌آموزان مدارس شهر تهران». راهبرد اجتماعی فرهنگی، 2 (5): 102-79.
  • داوری، علی؛ رضازاده، آرش (1393). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS. تهران: جهاد دانشگاهی.
  • دواس، دی ای (1394). پیمایش در تحقیقات اجتماعی. ترجمه هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی.
  • رضایی کلانتری، مرضیه؛ حسن‌زاده، رمضان؛ موسوی جعفر کلایی، سید محسن (1390). «تأثیر مؤلفه‌های آموزش‌وپرورش در شکل‌گیری هویت ملی دانش آموزان». فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی. 5 (3): 66-51.
  • زاده‌محمدی، علی؛ احمدآبادی، زهره؛ ملکی، قیصر (1390). «رابطه عوامل شخصیت با گرایش به خشونت: نقش میانجی‌گر پایگاه‌های هویت». روان‌شناسی کاربردی، 51 (پیاپی 17): 40-24.
  • ‫سیدی، معصومه؛ نجفی، محمود؛ کیان ارثی، فرحناز؛ سید اسماعیلی قمی، نسترن (۱۳۹۲). «نقش ویژگی‌های شخصیت در پیش‌بینی سبک‌های هویت دانشجویان». پژوهش در نظام‌های آموزشی، 23(7): 240-219.
  • قاسمی، وحید (1389). مدل‌سازی معادله ساختاری در پژوهش‌های اجتماعی با کاربرد Amos Graphics. تهران: جامعه‌شناسان.
  • گروسی فرشی، میرتقی (1386). رویکردهای نوین در ارزیابی شخصیت. تبریز: دانش‌پژوه.
  • ‫محمدی، شهناز؛ کاظمی رضایی، سید علی؛ قاسمی ارگنه، حامد؛ کاظمی رضایی، سیدولی؛ موسوی، سیده عادله (۱۳۹۶). «رابطه ابعاد شخصیت با سبک‌های دل‌بستگی و سبک‌های هویت در دانش‌آموزان با آسیب شنوایی». سلامت روان کودک (روان کودک). 4 (1).
  • محمدی، شهناز؛ محمودنیا، علیرضا (1389). «رابطه بین پنج عامل اصلی شخصیت و فرسودگی شغلی در میان مشاوران»، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی. شماره 4، دوره 4.
  • مزیدی، مهدی؛ باقریان، فاطمه؛ نودهی، سوسن؛ نجات، پگاه (۱۳۹۴). «سطوح آشکار و ضمنی هویت‌های دینی ملی و مدرن در سازمان‌یافتگی شخصیت نوجوانان و جوانان». فصلنامه روان‌شناسی کاربردی. سال نهم. شماره ۳: 132-115.
  • ‫مغانلو، مهناز؛ وفایی، مریم؛ شهرآرای، مهرناز (۱۳۸۷). «رابطه عوامل مدل پنج‌عاملی شخصیت و سبک‌های هویت». پژوهش‌های روان‌شناختی. 11 (1).
  • ‫مهدیزادگان، ایران؛ رئیسی، نرگس (۱۳۹۴). «رابطه‌ی باورهای مذهبی، سبک‌های هویت و ویژگی‌های شخصیتی با افسردگی در دانشجویان دختر». زن و فرهنگ، 26(7): 54-33.
  • یاریان، سجاد ریان؛ دین‌پرور، زهرا (۱۳۹۹). «اثربخشی آموزش امنیت هستی‌شناختی بر هویت دینی امنیت روانی و امنیت شغلی معلمان». فصلنامه علمی-پژوهشی سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت. دوره چهارم. شماره ۱: 65-59.
  • Bonikowski, B., & DiMaggio, P. (2016). “Varieties of American popular nationalism”. American Sociological Review. 81(5): 949–980.
  • Curtis, K. A., & Miller, S. V. (2021). “A (supra) nationalist personality? The Big Five's effects on political-territorial identification”. European Union Politics, 22(2): 202–226.
  • Duckitt, J., & Sibley, C. G. (2016). “Personality, ideological attitudes, and group identity as predictors of political behavior in majority and minority ethnic groups”. Political Psychology, 37(1): 109–124.
  • Gallego, A., & Pardos-Prado, S. (2014). “The big five personality traits and attitudes towards immigrants”. Journal of Ethnic and Migration Studies, 40(1): 79-99.
  • Hofstetter, N. (2023). “Personality and national identity: How the Big Five relate to civic and ethnic conceptions of nationhood”. Nations and Nationalism, 29(2): 562-578.
  • Keillor, B. D., & Hult, G. Tomas M. (1999). “A five‐country study of national identity: Implications for international marketing research and practice”. International Marketing Review, 16(1): 65-84.
  • ‫Schmitt (2007).، David P.؛ Allik، Jüri؛ McCrae، Robert R; Benet-Martínez “Verónica. The Geographic Distribution of Big Five Personality Traits: Patterns and Profiles of Human Self-Description Across Nations”. Journal of Cross-Cultural Psychology، . 38(2): 173-212.
  • Sagiv, L., Roccas, S., & Hazan, O. (2012). “Identification with groups: The role of personality and context”. Journal of Personality, 80(2): 345–374.
  • Schmitt, D. P., Allik, J., McCrae, R. R., & Benet-Martínez, V. (2007). “The geographic distribution of Big Five personality traits: Patterns and profiles of human self-description across 56 nations’. Journal of cross-cultural psychology, 38(2): 173-212
  • Simonsen, K. B., & Bonikowski, B. (2020). “Is civic nationalism necessarily inclusive? Conceptions of nationhood and anti-Muslim attitudes in Europe. European”. Journal of Political Research, 59(1): 114–136.
  • Skinner, J. (2006). “Modernist anthropology, ethnic tourism, and national identity: the contest for the commodification and consumption of St Patrick's Day, Montserrat. Tourism consumption and representation: narratives of place and self”. Wallingford UK: CABI: 253-271
  • Wright, M., Citrin, J., & Wand, J. (2012). “Alternative measures of American national identity: Implications for the civic-ethnic distinction”. Political Psychology, 33(4): 469–482.
  • Zmigrod, L., Eisenberg, I. W., Bissett, P. G., Robbins, T. W., & Poldrack, R. A. (2021). “The cognitive and perceptual correlates of ideological attitudes: A data-driven approach. Philosophical Transactions of the Royal Society”. Biological Sciences, 376, 20200424: 1–14.
  • Zmigrod, L., Rentfrow, P. J., & Robbins, T. W. (2018). “Cognitive underpinnings of nationalistic ideology in the context of Brexit”. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 115(19). E4532–E4540.