محمدباقر خرمشاد؛ حمید احمدی؛ عباسعلی رهبر؛ امیر مولودی
دوره 24، شماره 94 ، تیر 1402، ، صفحه 77-98
چکیده
مسئله کُردها یکی از مسائل قومی در ایران معاصر بوده است. در عمده پژوهش‌هایی که در ارتباط با کُردها انجام شده است، بیشتر به چگونگی ارتباط کردها با دولت و کمتر به زیست اجتماعی - سیاسی درونی آن‌ها پرداخته ...
بیشتر
مسئله کُردها یکی از مسائل قومی در ایران معاصر بوده است. در عمده پژوهش‌هایی که در ارتباط با کُردها انجام شده است، بیشتر به چگونگی ارتباط کردها با دولت و کمتر به زیست اجتماعی - سیاسی درونی آن‌ها پرداخته شده است. به‌عبارتی، مفروض اصلی بیشتر پژوهش‌های مرتبط با کُردها بر همگون بودن جماعت کُردی تأکید دارد. درحالی‌که از دیدگاه این نوشتار، کُردها مانند بسیاری از جماعت‌های دیگر، گروهی همگن نیستند. به‌عبارتی، پویایی تحولات اجتماعی کُردها مبتنی‌بر دو تمایز سنت - مدرنتیه و هم‌گرایی - واگرایی منجربه پدیدارشدن شکاف‌های اجتماعی در میان آن‌ها شده است؛ بنابراین، در همین راستا، تلاش شده است با رهیافت جامعه‌شناسی تاریخی و بهره‌گیری از مطالعات کتابخانه‌ای و تکنیک مصاحبه، به بررسی مهم‌ترین شکاف‌های اجتماعی و پیامدهای سیاسی آن در میان کُردها پرداخته شود. نتایج این پژوهش نشان داد که مجموعه‌ای از شکاف‌های ساخت اجتماعی سنتی و مدرن مانند شکاف‌های قبیله‌ای، مذهبی، زبانی، نسلی و جنسیتی در کنار برخی شکاف‌های سیاسی مانند منازعات ایدئولوژیک، رقابت نخبگان سیاسی و کشمکش‌های حزبی و درون‌حزبی در میان کُردها سبب شده است که هویت سیاسی کُردها یک هویت سیاسی متکثر باشد و هیچ جریان سیاسی در میان کُردها نتواند هژمونیک شود.
