نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
2 دانشیار برنامه‌ریزی درسی پژوهشکده تعلیم و تربیت آموزش و پرورش تهران
3 کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی درسی دانشکدة روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
چکیده
هدف کلی این پژوهش بررسی رابطة نظام ارزش‌ها با هویت ملی دانشآموزان است. جامعة مورد مطالعه شامل کلیة دانشآموزان دختر و پسر متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 1389 است. حجم نمونه طبق اصول علمی 330 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شد. جهت جمع‌آوری داده‌ها از دو پرسشنامه استفاده شد:
الف) نظام ارزش‌های آلپورت، ورنون و لیندزی، شامل 45 سؤال که شش مؤلفه ارزشی (نظری، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، زیبایی‌شناسی و مذهبی) را می‌سنجد.
ب) پرسشنامه هویت ملی که شامل 37 سؤال پنج گزینه‌ای و دارای هفت بعد هویتی (اجتماعی، تاریخی، جغرافیایی، سیاسی، دینی، فرهنگی و زبانی) است.
اطلاعات و داده‌ها جمع‌آوری شد و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که:
1. از روی نمرات نظام ارزشی دانشآموزان می‌توان هویت ملی آنها را پیش‌بینی‌کرد. قدرت پیش‌بینی ارزش‌های مذهبی و ارزش‌های اقتصادی بیشتر از ارزش‌های نظری، هنری، اجتماعی و سیاسی است.
2. مقایسة میانگین نمرات ارزش‌ها، مؤیّد آن است که در ارزش‌های هنری و اجتماعی دانشآموزان دختر بیشتر از پسران و در مقابل در ارزش‌های نظری، اقتصادی، مذهبی و سیاسی دانشآموزان پسر بیشتر از دختران هستند. تفاوت معناداری در ارزش‌های اجتماعی و مذهبی دختران با پسران مشاهده نشد.
3. مقایسة میانگین نمرات هویت دانشآموزان نشان‌دهندة آن است که هویت اجتماعی، تاریخی و زبانی دانشآموزان پسر از دختران قوی‌تر و در هویت‌های سیاسی و جغرافیایی دختران قوی‌تر از پسران هستند، ولی این تفاوت در هویت‌ملی، دینی، جغرافیایی وفرهنگی معنادار نمی‌باشد.
کلیدواژه‌ها
)